Povodom Dana Armije R BiH

Neraskidiva je historijska veza između međunarodnog priznanja R BiH i nastanka Armije R BiH, osnovnog činioca odbrane nezavisne i međunarodne priznate države BiH. Od dana međunarodnog priznanja, kao jednog od najznačajnijih dana u našoj hiljadugodišnjoj historiji otpočela je najkrvavija i najsurovija epopeja za narode BiH, posebno bošnjačkog naroda, ali isto tako i epopeja ponosa, i časti . Nakon što se BiH slobodnom voljom svojih naroda i građana politički samoodredila prema sebi i drugima na referendumu 1. marta 1992. godine, i nešto više od mjesec dana kasnije 6. aprila postala međunarodno priznata država. okrutno i monstruozno je napadnuta, sa ciljem da se potpuno uništi. Agresiju su izvršile Srbija i Crna Gora, a neposredni egzekutor je bila bivša JNA potpomognuta paravojnim formacijama Srba iz BiH i Srbije i Crne Gore. Njima se krajem 1992. i početkom 1993. kao agresor pridružila i Hrvatska uz oslonac na dio Hrvatskog vijeća obrane (HVO).

Ali, oni koji su je napali s namjerom da zaustave njen tok, nisu znali da BiH umije i uzvodno da teče. Ovaj uzvodni tok je nešto ranije doveo do sastanka koji je u Domu milicije u Sarajevu održan 10. juna 1991. godine, gdje je prisustvovalo 356 ljudi iz cijele bivše Jugoslavije, predstavnika bošnjačkog naroda u raznim političkim, kulturnim, humanitarnim i drugim institucijama. Pod neposrednim rukovođenjem Alije Izetbegovića na ovom skupu je razmatran položaj Bošnjaka u BiH, Sandžaku i šire na bivšem jugoslovenskom prostoru. Kasniji događaji su pokazali da je ovaj skup imao historijski značaj, jer se u proglasu sa ovog skupa u devet precizno sažetih tačaka porućilo: da su sile ugrožavanja Bošnjaka na pragu realizacije svojih mračnih genocidnih ciljeva, da zaštita Bošnjaka i države BiH podrazumijeva dobro političko i vojno organizovanje, da Stranka demokratske akcije kao politički faktor prihvata historijsku odgovornost u pripremi naroda za očuvanje vlastite egzistencije i vlastite države, da Stranka demokratske akcije pristupa vojnom organizovanju svog naroda na širokoj političkoj platformi koja je na patriotskoj osnovi prihvatljiva za sve političke faktore bez obzira na razlike u finesama njihovih političkih programa i da je bošnjaćki narod ušao u novu historijsku etapu svog nacionalnog konstituisanja i izgradnje vlastite političke, državotvorne, kulturne, tradicijske i vjerske svijesti.

Poruke iz navedenog proglasa nisu ostale prazno slovo na papiru, jer se ubrzo ilegalno stvara i djeluje Patriotska liga, kao vojna organizacija koja je imala zadatak da patriotima BiH, bez obzira na njihova vjerska, nacionalna i politička opredjeljenja stavi u jedinstven front oslobodilačke borbe protiv okupatora u BiH. Nakon međunarodnog priznanja BiH i otvorene agresije na nju, Predsjedništvo BiH na čelu sa Alijom Izetbegović je 8. maja 1992. godine donijelo uredbu sa zakonskom snagom o ukidanju dotadašnjeg Republičkog štaba Teritorijalne odbrane i obrazovanju novog Štaba Teritorijalne odbrane R BiH, koji je po ovoj naredbi konstituisan 15. aprila 1992. godine i u cjelosti je preuzeo komandovanje postojećim jedinicama konstituisanim na političkoj platformi Patriotske lige, što je onda uzeto kao dan stvaranja Armije R BiH. Istovremeno sa stvaranjem Armije R BiH, odvijala se ubrzana diferencijacija, tako što su svi patriotski opredjeljeni građani R BiH prihvatili novi Štab TO, čija je okosnica bio do tada ilegalni Štab Patriotske lige, tako da se ubrzano stvara širioki patriotski front u kome se stvaraju nove i narastaju postojeće jedinice pod nazivom nove Teritorijalne odbrane R BiH. Uredbom sa zakonskom snagom o oružanim snagama R BiH, koju je Predsjedništvo R BiH donijelo 20. maja 1992. godine Teritorijalna odbrana R BiH dobija naziv Armije R BiH. U to vrijeme već su formirane brojne brigade, a ubrzo do kraja 1992. godine nastaju i korpusi Armije RBiH.

U toku odbrambeno-oslobodilačkog rata RBiH se odbranila od brutalne velikosrpske i velikohrvatske agresije, u koju su, kao saveznici ili kolaboracionisti, bili uključeni i neki pripadnici sva tri njena naroda, radi pravdanja agresije i zločina. Odbrambeno-oslobodilački rat je vođen prvenstveno vlastitim snagama i sredstvima i u uslovima koji su se graničili sa nemogućim. Kao i u NOR-u, 1941.-1945. godine, početak je bio veoma težak: raspoloživo, zaplijenjeno, u primitivnim radionicama izrađeno, i ponešto za skupe pare nabavljeno, oružje i municija daleko je premašeno brojem dobrovoljaca, pa ih se i po nekoliko služilo jednom puškom. Dugotrajnim naporima, konstelacija odnosa u zemlji i svijetu se ipak promijenila. Iako svedene na manje od 30% ukupne državne površine i međusobno izolirane, slobodne teritorije su nekako konsolidovane.

Odbrambeno-oslobodilački rat je u ljeto 1995. bio na pragu potpunog uspjeha, baš zato što je bio odbramben-oslobodilački, što nije težio osvajanju tuđih teritorija, nego samo za odbranu I oslobođdjenje svojih teritorija i svoje suverene, međunarodno priznate države. Približavanje tom završnom uspjehu bilo je, međutim, vrlo mučno i dugotrajno, ostvarivalo se iscrpljujući i posljednje atome snage i naroda i Armije. Kad je završni uspjeh bio na pomolu zaustavljen je Dejtonskim mirovnim sporazumom, koji je legalizirao osvajački rat protiv RBiH i genocid nad Bošnjacima, te nametnuo rješenja koja nisu u skladu sa međunarodnim demokratskim standardima.